Op zaterdag 19 oktober 2019 organiseerde Stichting de Sportwereld een themabijeenkomst over sporters en politiek. Decor was het gemeentehuis van Smallingerland in Drachten.

Lezingen van sporthistorici Aad Haverkamp, Jurryt van de Vooren en Wim Zonneveld, oud-atlete Mieke Sterk en hoogleraar sport en recht Marjan Olfers maakten duidelijk hoe ingewikkeld de verhoudingen tussen sporters, sportbonden, maatschappij en politiek zijn. De gepresenteerde casussen waren (uiteraard) historisch, de daaruit voortvloeiende discussies verklaarden dat sporters en politiek tot op de dag van vandaag met elkaar botsen.

Enkele ‘historische’ citaten rondom het thema sporters en politiek, uit de lezing van Wim Zonneveld

‘Menselijke integriteit is meer waard dan brons, zilver of goud.’
Ed van Thijn (PvdA) in april 1980 als voorzitter van het Comité Olympische Spelen en Mensenrechten (COSEM)

‘Ook sportmensen zijn staatsburgers, die rekening moeten houden met politieke beslissingen’
Hans de Boer, als CDA-parlementarier zitting in COSEM

‘Wij lopen daar [straks] ook niet met onze ogen in de zak’
Fred Eefting (zwemmer, kandidaat-deelnemer Olympische Spelen Moskou 1980)

‘De verantwoordelijkheid voor het al dan niet meedoen aan de Olympische Spelen in Moskou [ligt] in de eerste plaats bij de betrokken organisaties en de sportbeoefenaars zelf,’ dat zijn ‘volwassen, mondige mensen.’
Minister-president Van Agt in januari 1980

Jan Rijpstra, voorzitter van Stichting de Sportwereld heet de aanwezigen van harte welkom in het gemeentehuis van Smallingerland.

Aad Haverkamp leidde de bijeenkomst in met een historisch overzicht van de steeds weer terugkerende spanning tussen sport en politiek en de rol die de sporters zelf daarin spelen.

Jurryt van de Vooren vertelt over de reis naar Hongarije in 2016, in het kielzog van de sporters die de Olympische Spelen van 1956 in Melbourne misliepen door de Nederlandse boycot.

Wim Zonneveld licht toe hoe een motie van Sytze Faber in 1979 een regeringsstandpunt over de verhouding tussen politiek en sport uitlokte en dat de Nederlandse regering sindsdien de deelname aan controversiële sportevenementen ‘uiteindelijk bij de sportorganisaties zelf’ neerlegt.

Regeringsstandpunt van 14 september 1980.
‘Hoewel de Regering in aangelegenheden, die in eerste instantie om een beoordeling door de landelijke sportorganisaties vragen, evenzeer een standpunt kan bepalen, ligt de verantwoordelijkheid voor de beslissingen uiteindelijk bij die organisaties zelf.’

Voor zover bekend is dit nog steeds het standpunt over de verhouding tussen politiek en sport.

Mieke Sterk, oud-atlete, wordt geïnterviewd door dagvoorzitter Erik van Lakerveld. De voormalig wereldrecordhoudster 4×100 meter boycotte in 1969 het EK atletiek in Griekenland, was zeer uitgesproken in maatschappelijke kwesties en botste meermaals met sportbestuurders.

Marjan Olfers spreekt over de juridische ruimte van topsporters.