Op vrijdag 23 juni hield Marjet Derks, bestuurslid van de Stichting de Sportwereld, haar oratie als hoogleraar sportgeschiedenis aan de Radboud Universiteit Nijmegen. In een ‘cultuurhistorische warming-up’ ging zij in op de positieve kanten van sport, maar ook op enkele negatieve aspecten.

In haar rede zet Derks het belang van sportgeschiedenis  uiteen: ‘Christiano Ronaldo heeft bijna twee keer zoveel volgers op Twitter als Donald Trump’. Sport heeft de kracht te verbinden en bestaande maatschappelijke verhoudingen te doorbreken, waardoor het een emancipatorische functie heeft voor vrouwen, etnische minderheden en minder-valide sporters. Tegelijkertijd kent sport ‘vervuilende’ kanten, zoals (seksuele) discriminatie en worden sporttoernooien gebruikt als politieke propagandainstrumenten. Dat maakt sport, en de geschiedenis ervan, een fenomeen dat het waard is om bestudeerd te worden.

De rede van Derks is de bekroning van een lange strijd voor de erkenning van sportgeschiedenis als een volwaardige academische discipline. Tussen 2004 en 2009 kende Nederland in de persoon van Theo Stevens ook al een hoogleraar in het vakgebied, maar toen hij zijn functie neerlegde, kwam er geen opvolger. Zelf houdt Derks zich al sinds haar studietijd bezig met sporthistorie. Ze studeerde af op een scriptie over de katholieke sportbeweging en werkte later bij het Nederlands sportmuseum in Lelystad. In Nijmegen geeft ze leiding aan het project ‘Sport, identiteit en moderniteit’ van de door haar in het leven geroepen Onderzoeksgroep Sportgeschiedenis.